Ter gelegenheid van de renovatie van het verwarmings-systeem en de restauratie van beide orgels is er een boekje verschenen: ‘Grote of Barbarakerk, Geschiedenis en bezienswaardigheden’. De prijs is € 5,- en de opbrengst is bestemd voor onderhoud en restauratie van het kerkgebouw.
Op 14 september 2012 ontving de burgemeester van Culemborg het eerste exemplaar uit handen van 
ds. Henri Veldhuis.
Het boekje is te koop via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Zondag 10 maart is tijdens de ochtenddienst aandacht besteed aan de overdracht van de Grote of Barbarakerk aan de Stichting Grote Barbara.
Namens de stichting was vice-voorzitter Janneke Plantenga aanwezig. Ze overhandigde aan Maarten Jansen, voorzitter van de kerkenraad, ingelijst de euro die de stichting betaalt als vergoeding voor de overdracht. Ze sprak de hoop uit dat deze een plaats kan krijgen in de kerk.
Op 1 maart 2024 heeft de Protestantse Gemeente de Grote of Barbarakerk overgedragen aan de Stichting Grote Barbara.
Een aantal jaren geleden was al duidelijk dat de Protestantse Gemeente door een teruglopend ledental de kosten van beheer en instandhouding van de kerk op den duur niet meer zou kunnen dragen. Samen met de gemeente Culemborg is toegewerkt naar het oprichten van een lokale stichting voor het behoud en de exploitatie van dit monumentale kerkgebouw.
De overdracht van de kerk aan deze stichting, de Stichting Grote Barbara, is een belangrijke stap in het behoud van de kerk.
De Grote of Barbarakerk (Grote Kerkstraat 2) is een historisch kerkgebouw van het begin van de 14e eeuw. In de loop der jaren is het vele malen uitgebreid. In 1654 is het uitgebrand en weer opgebouwd. Van 1963 tot 1968 is het gerestaureerd onder supervisie van Monumentenzorg.
Het kerkgebouw is in de zomermaanden op zaterdagen opengesteld voor belangstellende bezoekers. Twee keer per jaar vindt een rondleiding plaats voor nieuw ingekomen en andere belangstellende gemeenteleden.
Hier de tekst van de rondleidingen (met plattegrond) en de bijbehorende plattegrond.
In het koor van de Grote of Barbarakerk staat de monumentale graftombe van Catharina Alida van der Dussen. Zij was een rijke dame die vluchtte voor haar man, de burgemeester van Dordrecht, en in 1733 asiel kreeg in de Vrijstad Culemborg. Zij woonde in de Grote Kerkstraat nr. 17, tegenover het koor van de Grote of Barbarakerk. Jan en Go van der Graaf, tot voor enkele jaren de bewoners van dit pand, hebben onder de titel De verbroken alliantie een prachtig boek over haar geschreven. De eerste exemplaren daarvan zijn op 15 februari 2012 overhandigd aan vertegenwoordigers van de burgerlijke gemeente en de Barbara wijkgemeente.
Kruiskerk van begin 14e eeuw
De Grote of Barbarakerk is een gotische kruisbasiliek met een hoofdkoor en een hoog schip, geflankeerd door twee iets minder hoge zijbeuken. Met de twee dwarspanden, aan de zuidzijde het Barbara- of Kruiskoor en aan de oostzijde het Onze Lieve Vrouwekoor, is het gebouw een grote kruiskerk. De kerk is na meerdere verbouwingen uit een kleinere kerk ontstaan, die al in 1310 vermeld is. Een aan de Heilige Barbara gewijd gebouw is één jaar na de verheffing tot een zogenaamde collegiale of kapittelkerk in 1422 grotendeels afgebrand en daarna op dezelfde plaats weer opgebouwd.
Op verzoek van het college van kerkrentmeesters hebben Anton Overweel en Leen Beuker een vitrinekast gemaakt en opgehangen bij de entree van de Barbarakerk. In de kast kan kerkelijke informatie worden opgehangen, voor gemeenteleden, Culemborgse burgers en toeristen.
Op de foto Anton en Leen samen met Wim den Burger, opdrachtgever namens de kerkrentmeesters.
